به گزارش کردپرس، مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله در پاسخ به این سوال روزنامه اعتماد که رییس‌جمهور در طول ۱۶ ماه اخیر، ۳ بار از دریاچه ارومیه بازدید کرده و قول به احیای دریاچه داده. با توجه به این قول و با در نظر گرفتن اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه هنوز فعال است، پیش‌بینی شما در مورد اقدامات برای احیای دریاچه چیست، پاسخ داد: این سوال، سه جواب دارد. جواب اداری و بروکراتیک به این سوال، همان جواب مسوولان دولتی است که می‌گویند به شرط تخصیص بودجه و مثلا در بازه برنامه‌های ۵ ساله توسعه، احیای دریاچه امکان‌پذیر است. جواب آخرالزمانی به این سوال، همان نگاه فعالان محیط زیست است که می‌گویند دریاچه نابود شده و از بین رفته است.

او تاکید کرد: جواب من، بین این دو اما با تاکید بر یک نکته مغفول مانده است. من دریاچه ارومیه را به زخمی در تن سرزمین ایران تشبیه می‌کنم و می‌گویم این زخم باید اول تعیین تکلیف و شناخته شود. مساله پیچیده این است که خشک شدن و احیای دریاچه ارومیه، از جنس ساختن یک پارک یا پر کردن استخر آب شهری نیست. عوامل متعدد در خشکی دریاچه را باید بشناسیم و وضع این عوامل باید تعیین شود که البته تعیین وضعیت هم با روال اداری موجود، تقریبا ناممکن است. به یاد داشته باشیم که ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت یازدهم تشکیل شد که بعدها به نحوه عملکرد این ستاد هم انتقادات زیادی وارد شد و حتی گفتند که پیشنهاد ستاد درباره انتقال آب، یک پیشنهاد مخرب بود که البته مسوولان ستاد هم در دفاع از عملکرد خود گفتند که انتقال آب تنها یکی از راهکارهای پیشنهادی ستاد بود ولی به عنوان یک اقدام همه‌جانبه اجرا شد.

زارع اضافه کرد: در دولت سیزدهم، این ستاد از یک مجموعه تخصصی در سطح ملی، به یک مجموعه استانی تنزل پیدا کرد و ریاست ستاد احیای دریاچه ارومیه، به استاندار آذربایجان غربی سپرده شد و در واقع، موضوع کلان ملی را به موضوع محلی و منطقه‌ای تبدیل کردند در حالی که به نظر من دریاچه ارومیه، یک موضوع کلان ملی است.

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله گفت: به هر حال، زادگاه رییس‌جمهور، تبریز است و ایشان در شعارهایش از احیای دریاچه ارومیه گفته و در بازدیدهایش از همه درخواست می‌کند که برای کمک به احیای دریاچه ارومیه بیایند و این درخواست، قابل تقدیر است اما ایشان، اقدامات علمی برای احیای دریاچه را به دانشگاه‌های تبریز و ارومیه محدود می‌داند که چنین اظهارنظری چندان قابل پذیرش نیست چون این دو دانشگاه در کنار باقی فعالیت‌های پژوهشی و علمی شان، برای احیای دریاچه ارومیه هم در حال مطالعه و بررسی هستند و بنابراین، به‌ طور صددرصد بر احیای دریاچه معطوف نشده‌اند علاوه بر اینکه مسیر فعالیت هر دو دانشگاه از یکدیگر سوا است و بنابراین، فعالیت منسجمی برای احیای دریاچه انجام نمی‌شود.

او ادامه داد: محدود شدن احیای دریاچه ارومیه به فعالیت‌های علمی و پژوهشی دو دانشگاه محلی و استانی، نشان می‌دهد که حتی در دولت چهاردهم، احیای دریاچه ارومیه را یک موضوع ملی و کلان نمی‌بینند و این نگرش، قابل ایراد است و به نظر می‌رسد که در دولت چهاردهم در همان مسیر دولت سیزدهم حرکت می‌کنند و شاهد تغییر مثبت در نگرش به تبعات وضعیت دریاچه ارومیه نیستیم در حالی که خشک شدن این دریاچه، می‌تواند به یک بحران محیط زیستی و اکولوژیک و کلان برای منطقه قفقاز، غرب ترکیه و شمال غرب عراق هم تبدیل شود.

به گفته زارع؛ خشک شدن دریاچه ارومیه، می‌تواند به یک مساله مهم برای سلامت اجتماعی هم تبدیل شود چنانکه نتایج تحقیقات دانشگاه‌های علوم پزشکی منطقه در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که بیماری‌های گوارشی و تنفسی و انواع سرطان‌ها در ساکنان اطراف دریاچه تا چند برابر افزایش یافته است. البته در بازدید روز جمعه، هوا بسیار خوب و صاف و بدون گرد و غبار بود ولی روزهای دیگری که باد و توفان می‌وزد، گرد نمک از سطح دریاچه برمی‌خیزد و اولین قربانیان خیزش گرد نمک، ساکنان اطراف دریاچه‌اند چنان که گزارش‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی تبریز و ارومیه نشان می‌دهد که سلامت مردم این منطقه، تحت تاثیر وضعیت دریاچه ارومیه قرار گرفته است .

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله در پایان گفت:برای احیای دریاچه ارومیه، لازم است که ستادی با مرکزیت ارومیه یا تبریز ایجاد شود اما متخصصان کشوری و حتی بین‌المللی برای احیای دریاچه برنامه بدهند و فعال باشند و مولفه‌های متعدد در وضعیت دریاچه مورد بررسی قرار بگیرد. با آنچه من در این سفر دو روزه شاهد بودم، به نظرم اقدام خاصی برای احیای دریاچه در پیش نیست و دریاچه ارومیه، عملا به یک دریاچه فصلی تبدیل شده که فقط در اواخر اسفند و اوایل فروردین تا اردیبهشت، کمی آب دارد و البته بخش‌های زیادی از دریاچه را نمک پوشانده چنان که در بعضی قسمت‌ها، ضخامت رسوبات نمک به بیش از ۷ متر می‌رسد.