به گزارش کرد پرس، سالن مرکز فرهنگی و هنری جامی مهاباد عصر دهم آذرماه میزبان جمعی از اهل فرهنگ، دانشگاهیان و طلاب بود؛ مراسمی برای بزرگداشت استاد فقید دکتر محمد فاضلی، روشنفکر دینی و استاد نامدار اهل سقز که سال‌ها در دانشگاه فردوسی مشهد زیست علمی پرباری داشت. فضای مراسم آمیخته‌ای از احترام، تأثر و قدردانی بود؛ گویی حاضران آمده بودند تا بخشی از دین خود را به مردی ادا کنند که نامش با «دانش»، «اخلاق» و «نقد اندیشمندانه» گره خورده است.

در این آیین سه تن از چهره‌های علمی و فرهنگی کردستان سخن گفتند و هر یک از زاویه‌ای به معرفی ابعاد شخصیت و میراث علمی دکتر فاضلی پرداختند.

نخستین سخنران، ماموستا رسول ابوالمحمدی، دکترای فقه امام شافعی، با تأکید بر جایگاه علم در تکوین شخصیت انسان، گفت: انسان با علم، به انسان بالفعل تبدیل می‌شود.

او سپس به چهار اصل مهم فضایل انسانی اشاره کرد و یادآور شد: چهار اصل مهم فضایل انسانی عبارتند از علم، شجاعت، عفت و عدالت است که استاد فاضلی به این چهار فضیلت آراسته بودند.

ماموستا ابوالمحمدی با توصیف جنبه‌های علمی استاد، افزود: استاد فاضلی، مجتهدی ادبی و لغوی بود. ایشان به ویژه در رشته بلاغت سرآمد بود.

او به یکی از آثار برجسته فاضلی پرداخت و گفت: برای نمونه در یکی از آثارش (دراسة و نقد فی مسائل بلاغیة هامة)، که بارها منتشر شده و کتاب درسی مقاطع ارشد و دکتراست، ۲۰۰ آیه، ۳۵۰ بیت شعر و ۳۰ حدیث را از جنبه بلاغی بررسی و حق مطلب را ادا نموده و نقدها و نوآوری‌ها و جمع‌بندی‌های تازه‌ای ارائه کرده است.

سخنران دوم، شهباز محسنی، استاد دانشگاه، با نگاهی انسانی‌تر و اجتماعی‌تر به زندگی و منش استاد فاضلی پرداخت و گفت: ژرف‌نویسی، تفکر و اندیشه‌مندی، نقد اصولی و عمیق و منصفانه و اصلاح امور، عطش برای یادگیری، حفظ سلوک پرسشگری، عطوفت و دلسوزی، باور به جایگاه دانشگاه برای حل مشکلات جامعه و نثر استوار و پخته در نوشته‌هایش و اخلاق و منش والا، از ویژگی‌های استاد فاضلی بود.

او جایگاه علمی فاضلی را چنین توصیف کرد: او در رشته تخصصی خودش (نقد ادبی و ادبیات)، در بین استادان کشور، سرآمد بود و آثار ماندگاری از خود به جا گذاشت.

محسنی با اشاره به گستره پژوهش‌های او، افزود: استاد فاضلی در کتاب‌ها و مقالات متعددی که در حوزه بلاغت، تفسیر قرآن، نحو و نقد ادبی به جا گذاشته، حرف و نگاه نو دارند که برای ما بسیار مغتنم و راهگشا است.

سومین سخنران، دکتر احمد احمدیان، زبان‌شناس و پژوهشگر، به ریشه‌های علمی و فرهنگی استاد پرداخت و گفت: مرحوم استاد فاضلی، ثمره حجره‌های کردستان است. علامه عبدالله احمدیان، جوان‌ترین استاد وی بود. ماموستا شیخ عزالدین و ملا عبدالهادی افخم‌زاده دو استاد دیگر ایشان بودند که در شکل‌گیری شخصیت علمی وی اثرگذار بودند.

او با تأکید بر فرهنگ علمی حاکم بر حجره‌ها، ادامه داد: استادان در حجره‌های کردستان، فرهنگ رواداری، توجه به امر اجتماعی و فرهنگ را تعلیم می‌داده‌اند.

احمدیان سپس به نقش تاریخی این نهادهای علمی اشاره کرد و گفت: تاریخ علم، تاریخ اندیشه، تاریخ تعلیم و تربیت، تاریخ ادبیات، تاریخ تحولات اجتماعی و سیاسی، تاریخ‌نگاری و فرهنگ‌نویسی در کردستان، بدون ربط دادن به حجره‌های علمی و دینی غیرممکن و ابتر است.

مراسم با قرائت بخشی از آثار استاد و بیان خاطراتی از منش علمی و اخلاقی او پایان یافت؛ اما نام دکتر محمد فاضلی همچنان در گفت‌وگوهای حاضران جریان داشت. گویی هر یادآوری، تأکیدی تازه بود بر این حقیقت که چراغ‌های فرهنگ و اندیشه با رفتن چهره‌هایی چون او خاموش نمی‌شود؛ چرا که اندیشه و فضیلت، میراثی ماندگار است.